Wararka ka imaanaya Jubbaland ayaa sheegaya in maamulka uu qaaday tallaabo kale oo uga sii dareysa xiisadda siyaasadeed ee ka taagan gobolka. Tallaabadan ayaa lagu tilmaamay mid jawaab u ah khilaafka ba’an ee u dhexeeya Jubbaland iyo Villa Somalia, kaasoo salka ku haya arrimaha doorashooyinka iyo siyaasadda guud ee dalka.
Maamulka Jubbaland, oo uu hoggaamiyo Madaxweynaha Jubbaland Axmed Maxamed Islaam (Axmed Madoobe), ayaa la sheegay inuu xoojiyay taageerada uu siinayo xubnaha ka soo horjeeda qorshaha ay dowladda federaalka ku dooneyso inay ku maamusho doorashooyinka soo socda. Arrintan ayaa sii hurisay xiisadda, iyadoo madaxda Jubbaland ay ku eedeyeen Villa Somalia inay faragelin ku hayso arrimaha gudaha ee maamul goboleedka.
Qorshayaasha Jubbaland
Jubbaland ayaa lagu warramay inay diyaarineyso shirar siyaasadeed oo la filayo inay ku casuunto siyaasiyiin mucaarad ah, xildhibaano, iyo madaxda maamul goboleedyada kale ee ka biyo diidan qorshayaasha Villa Somalia. Shirarkan ayaa la sheegay inay diiradda saari doonaan sidii loo mideyn lahaa mowqifyada maamul goboleedyada si loola tacaalo waxa ay ugu yeereen “qorsheyaasha halis-gelinta ah” ee dowladda federaalka.
Sidoo kale, maamulka Jubbaland ayaa ka fiirsanaya inuu hakiyo wada-shaqeynta kala dhaxeysa dowladda federaalka, iyadoo arrintaasi ay si gaar ah saameyn ugu yeelan karto wada-shaqeynta dhanka amniga iyo dhaqaalaha.
Khilaafka sii xoogeysanaya ee Jubbaland iyo Villa Somalia ayaa horseedaya walaac ku aaddan mustaqbalka hannaanka federaalka Soomaaliya. Siyaasiyiin iyo aqoonyahanno Soomaaliyeed ayaa ka digaya in xiisaddan ay carqaladeyn karto doorashooyinka soo socda, taasoo ka dhalan karta dib-u-dhac iyo khalalaase siyaasadeed oo saameeya dalka oo dhan.
Intaas waxaa sii dheer, waxaa laga cabsi qabaa in tallaabooyinka ay qaadday Jubbaland ay keeni karaan in xiisadda siyaasadeed ay isku beddesho mid amni, maadaama dowladda federaalka ay horay uga digtay ficil kasta oo lagu wiiqayo xasilloonida dalka.
Culimada, odayaasha dhaqanka, iyo ururrada bulshada rayidka ah ayaa ku baaqay in dhinacyada is-haya ay ka shaqeeyaan sidii khilaafka loo xallin lahaa, iyagoo ku taliyay in loo maro wada-hadal iyo dhexdhexaadin dheeri ah. Waxay hoosta ka xariiqeen in khilaafka siyaasadeed uusan noqon mid halis gelin kara midnimada iyo dowladnimada Soomaaliya.
Waxaa la filayaa in dhinacyada Jubbaland iyo Villa Somalia ay cadaadis kala kulmaan beesha caalamka, taasoo ku baaqday in si degdeg ah loo dhameeyo khilaafka, laguna soo celiyo wada-shaqeynta lagama maarmaanka u ah doorashooyinka iyo geeddi-socodka dib-u-heshiisiinta dalka.
