Dowladaha Soomaaliya iyo Itoobiya ayaa ugu dambeyn ku guuleystay in ay xal rasmi ah ka gaaraan khilaaf muddo dheer soo jiitamayay, kaas oo salka ku hayay xiriirka labada dhinac iyo arrinta muranka badda ee maamul-goboleedka Somaliland ay Itoobiya kula gashay heshiisyo dhinaca marin-biyoodka ah.
Kulamo dhowr ah oo ay yeesheen madaxda ugu sarreysa ee Soomaaliya iyo Itoobiya, oo uu hogaaminayay Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed, ayaa lagu gorfeeyay arrimahan murugsan. Wadahadaladan oo socday toddobaadyadii u dambeeyay, ayaa diiradda lagu saaray sidii xal waara loogu heli lahaa arrimaha muranka dhaliyay, si looga fogaado colaad iyo khilaafaad hor leh.
Mid ka mid ah qodobada ugu adag ee laga hadlay ayaa ahaa heshiiskii ay Itoobiya kula gashay maamulka Somaliland ee la xiriiray marin-biyoodka badda. Dowladda Federaalka Soomaaliya ayaa hore u sheegtay in heshiiskaasi uu ka hor imaanayo madaxbannaanida Soomaaliya iyo qaranimadeeda. Madaxweynayaasha labada dal ayaa isku raacay in heshiisyada noocaas ah aan lagu dhaqmi karin iyada oo aan loo marin nidaamka dowladeed ee Soomaaliya.
Madaxweynaha Soomaaliya ayaa ku nuuxnuuxsaday muhiimadda ay leedahay ilaalinta midnimada dhuleed iyo badeed ee Soomaaliya, halka Itoobiya ay dhinaceeda ballan qaaday in ay ixtiraameyso madaxbannaanida iyo midnimada Soomaaliya. Itoobiya ayaa sidoo kale aqbashay in ay dib uga fiirsato heshiisyada hore ay ula gashay maamulka Somaliland, iyadoo loo marayo wadaxaajood lala yeesho Dowladda Federaalka Soomaaliya.
Heshiiska ay gaareen labada dhinac ayaa sidoo kale ka kooban qodobo lagu xoojinayo iskaashiga dhinacyada amniga, dhaqaalaha, iyo arrimaha gobolka. Itoobiya iyo Soomaaliya ayaa isla qaatay in la sameeyo guddi wadajir ah oo si joogto ah uga shaqeeya xalinta arrimaha taagan iyo hirgelinta heshiisyada cusub.
Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya, Abiy Axmed, ayaa shir jaraa’id oo uu ku qabtay magaalada Addis Ababa ku sheegay in labada dal ay ka shaqeynayaan nabadda iyo horumarka gobolka, isagoo tilmaamay in wadajirka iyo iskaashiga uu yahay furaha xasiloonida Geeska Afrika. Dhankiisa, Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ayaa caddeeyay in Soomaaliya ay u taagan tahay sidii ay u ilaalin lahayd danta guud ee qaranka, isla markaana ay diyaar u tahay in ay dhisto xiriir ku dhisan is-ixtiraam iyo iskaashi dhab ah oo dhexmara labada dal.
Wararka ku saabsan heshiiska cusub ayaa si weyn u soo jiitay dareenka bulshada Soomaaliyeed, kuwaas oo qaar ka mid ah hore uga walaacsanaa in muranka badda uu dhaawaco madax-bannaanida dalka. Dowladda Federaalka ayaa ballan qaaday in heshiisyada noocan oo kale ah aysan mar dambe dhici doonin, isla markaana lala xisaabtami doono cid kasta oo isku dayda in ay wax u dhimto qaranimada Soomaaliya.
Heshiiska ay gaareen Soomaaliya iyo Itoobiya ayaa loo arkaa mid muhiim ah oo dib usoo noolayn kara xiriirka diblomaasiyadeed iyo iskaashiga labada dal. Dad badan ayaa rumeysan in tani ay horseedi karto isbeddel weyn oo dhinaca nabadda iyo horumarka gobolka Geeska Afrika. Si kastaba ha ahaatee, waxaa lagu wadaa in guddiyada farsamada ee labada dhinac ay kulamo dheeraad ah yeeshaan si loo xaqiijiyo fulinta heshiisyada lagu gaaray shirarkan muhiimka ah.